Στο άκουσμα των δηλώσεων του Πρωθυπουργού για την νίκη μας στα περί επιμήκυνσης του δανείου μας, σκεφτόμουν τι ακριβώς έχει συμβεί τον τελευταίο χρόνο;
Η χώρα είναι χρεωμένη κατά 350 δις ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο 150% του ακαθάριστου εθνικού εισοδήματος.
Το δε έλλειμμα των οικονομικών του κράτους (έσοδα-έξοδα) είναι 12%.
Κατ’ αναλογία, είναι σα να χρωστά μια οικογένεια 50.000 ευρώ, ενώ το ετήσιο εισόδημά της είναι μόνο 33.000 και η οποία χρειάζεται για να ανταπεξέλθει στα ετήσια έξοδά της 37.000 ευρώ περίπου. Άρα κάθε χρόνο, δεν αποπληρώνει το χρέος της αλλά χρειάζεται και νέα δανεικά 4.000 ευρώ, για να τα βγάλει πέρα, με συνέπεια το συνολικό χρέος να αυξάνεται αντί να μειώνεται.
Με αυτό το απλό παράδειγμα είναι εύκολο να συμπεράνει κανείς ότι για να πληρωθεί το χρέος χρειαζόμαστε και νέα δάνεια, όπως αυτό που πήραμε από το ΔΝΤ και την ΕΕ και για το οποίο αναγκαστήκαμε να υπογράψουμε το μνημόνιο, με τους σκληρούς όρους.
Ουσιαστικά με το δάνειο που πήραμε δια του Μνημονίου, απλά πληρώνονται οι δημόσιοι υπάλληλοι οι οποίοι σε διαφορετική περίπτωση μάλλον δε θα περνούσαν και εύκολες στιγμές. Όταν δεν πληρώνεσαι επί μήνες, μάλλον αντιμετωπίζεις πιο δύσκολες καταστάσεις.
Αν και το κράτος μας έχει εισπράξει περί τα 30 δις $ από ιδιωτικοποιήσεις, έχουμε σήμερα το υψηλότερο δημόσιο χρέος από την ίδρυση της Δημοκρατίας ενώ την ίδια ώρα τα νομοσχέδια που έρχονται προς ψήφιση στο σύνολό τους είναι αποκλειστικά και μόνο φορολογικού περιεχομένου…
Καμία ανάπτυξη και καμία προοπτική. Και την ανάκαμψη δεν θα την φέρει η μείωση κατα 1% του επιτοκίου ούτε η επιμήκυνση των 110 δις ευρώ έως το 2023...Καλά είναι κι αυτά αλλά δεν φτάνουν. Είναι σταγόνα στον ωκεανό. Ειδικά με τα αντάλλαγματα που κερδίσαμε, ότι κι αν κερδίσαμε...
Να συννενοούμαστε...
Ποιος όμως κερδίζει από τη σημερινή MH ανάπτυξη της χώρας μας;
Ίσως εδώ οφείλουμε να επιστήσουμε την προσοχή στο ότι, η Παγκόσμια τράπεζα και το ΔΝΤ, το «εκτελεστικό» της όργανο» κυριολεκτικά και μεταφορικά, ο διεθνής σύνδικος πτώχευσης, δεν κερδίζουν μόνο από τους τόκους των δανείων που εγκρίνουν αλλά, κυρίως, από τις αμοιβές των υπηρεσιών που παρέχουν, οι οποίες είναι αρκετές δεκάδες εκατομμύρια από τη «λεηλασία» των «τοπικών» επιχειρήσεων και το ξεπούλημά τους. Ιδίως των εξαιρετικά κερδοφόρων κοινωφελών, όπως η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ κλπ.
Σκεφτείτε τι «χαρίσαμε» για να πάρουμε την «επιμήκυνση»…Αποκρατικοποιήσεις και «αξιοποίηση» δημόσιας περιουσίας 50 δις ευρώ.
Ένα μέτρο για να μπορούμε να συγκρίνουμε;
Όλες οι ΔΕΚΟ μαζί, κερδοφόρες η μη αξίζουν περίπου στα 15 δις ευρώ.
Δώσαμε την προβλήτα του Πειραιά στην COSCO αντί του ποσού των 5 δις ευρώ…
Κι αυτά μπορούμε να τα ''αξιοποιήσουμε ΜΟΝΟ μια φορά...
Άς σκεφτούμε τώρα πως θα μαζέψουμε τα υπόλοιπα 30 δις ευρώ…
Α! Συν τα 350 δις + τα 110 δις. (Μην ξεχνιόμαστε...)
Καταλάβατε πως πάει;;
Πρίν λίγες μέρες στο Mega και την εκπομπή του Σταύρου Θεοδωράκη άκουσα να αναφέρεται πως φιλοξενούμε περίπου 4,5 με 5.000.000 μετανάστες με νόμιμη η μη διαμονή οι οποίοι είναι πλέον κι αυτοί χωρίς δουλειά λόγω της κρίσης.
Όλα δείχνουν πως δεν θα μπορέσουμε τελικά να αποφύγουμε τη «δύση του ήλιου», η οποία θα μας «βυθίσει» μεταφορικά σε μία διαρκή «Νύχτα των Κρυστάλλων» (πρόκειται για τη νύχτα της 9ης Νοεμβρίου του 1938. Ονομάστηκε έτσι, επειδή οι ναζί έσπασαν όλες τις βιτρίνες των καταστημάτων των μισητών «εχθρών» τους).
Θεωρώ με σχετική βεβαιότητα λοιπόν, ότι η Ελλάδα θα βιώσει σύντομα ανάλογες «κρυστάλλινες νύχτες» - κοινωνικές αναταραχές δηλαδή διευρυμένης έκτασης, σαν τις μεγάλες εξεγέρσεις στις χώρες του Μουσουλμανικού τόξου, την λεγόμενη ''Επανάσταση του Γιασεμιού''.
Και όσο περισσότερο αργούν, τόσο εκρηκτικότερες θα είναι, σύμφωνα με την «αρχή της συσσώρευσης», με καταστροφικές συνέπειες, εάν δεν υπάρξουν πραγματικά μέτρα αντιμετώπισης της πολιτικής, κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής κρίσης.
Πόσο μάλλον αφού οι «συνταγές» του ΔΝΤ εφαρμόζονται για πρώτη φορά σε μία χώρα, η οποία δεν μπορεί να υποτιμήσει το (κοινό) νόμισμα της, ενώ δεν της επιτρέπεται η εύλογη «αναδιάρθρωση» (haircut) των εξαιρετικά δύσκολα διαχειριζόμενων δημοσίων χρεών της.
Τι ακριβώς σημαίνει όμως μία ενδεχόμενη χρεοκοπία, «ελεγχόμενη» η μη, ή μία, «εκδίωξη» της Ελλάδας από τη ζώνη του Ευρώ;
Πολλοί λένε, θυμάμαι μια συνέντευξη του Βγενόπουλου, πως θα ήταν καλύτερα να μην είχαμε «εισέλθει», αλλά είναι σχεδόν καταστροφικό να εξέλθουμε από το ενιαίο νόμισμα».
Δυστυχώς, αν και όλοι γνωρίζουμε ότι οι λύσεις είναι σε άμεση εξάρτηση με το χρόνο, η χώρα μας αλλά και η Ευρώπη ολόκληρη καθυστερεί τρομακτικά (ελπίζουμε όχι σκόπιμα) στην εφαρμογή ορθολογικών και αποτελεσματικών μεθόδων.
Έτσι λοιπόν, δεν αντιδράσαμε έγκαιρα στη διαφαινόμενη παγίδα ρευστότητας της «δύσης», η οποία ήταν πια ολοφάνερη το καλοκαίρι του 2009, δεν προβλέψαμε την πιστωτική παγίδα, επίσης φανερή την ίδια εποχή, οδηγηθήκαμε έξω από κάθε λογική στις εκλογές του Οκτωβρίου, «υπεξαιρέθηκε» η ψήφος μας μέσω ανεφάρμοστων εκ των προτέρων υποσχέσεων, «καταφέραμε» να περιέλθουμε σε αδυναμία δανεισμού, αγκαλιάσαμε τον δρόμο προς το ΔΝΤ, παραλείψαμε δυστυχώς να αναλύσουμε τα γιατί και το διότι για την «σημαδιακά γεωπολιτική» επίσκεψη του πρωθυπουργού της επεκτατικής, γείτονος χώρας, στην χειρότερή μας στιγμή αλλά και την προκλητική επίσκεψη του κ. Νταβούτογλου, του ΥΠΕΞ Τουρκίας που μας άφησε άφωνους με την δήλωσή του πως ''το Καστελόριζο δεν ανήκει στο Αιγαίο αλλά στην Μεσόγειο...''
Η ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Τις τελευταίες δεκαετίες όλες σχεδόν οι ανεπτυγμένες χώρες είχαν (και συνεχίζουν να έχουν) επικεντρώσει τη «φροντίδα» τους στα ελλείμματα του δημοσίου, με στόχο τη «συγκράτηση» τους σε επίπεδα κάτω του 3% του ΑΕΠ.
Μέχρι πρόσφατα, η «τακτική» τους αυτή δεν μπορούσε να θεωρηθεί «εσφαλμένη» - κυρίως επειδή βασιζόταν στην προοπτική της «αειφόρου» (όχι εις βάρος της κοινωνίας και του «περιβάλλοντος»), ανάπτυξης των Οικονομιών τους, ενώ δεν υπήρχε ο θανατηφόρος ανταγωνισμός της Κίνας.
Σήμερα όμως, γεγονός που αναμφίβολα ανέδειξε η παρούσα χρηματοπιστωτική κρίση, η οποία μεταξύ άλλων λειτούργησε θετικά στην άνοδο «τρίτων» χωρών (κυρίως της Κίνας, αλλά και των υπολοίπων κρατών της BRIC), καθώς επίσης στην μείωση (λόγω «εξαγωγής») των θέσεων εργασίας, σε συνδυασμό με τη «συμπίεση» των αμοιβών των εργαζομένων και τον περιορισμό του «κράτους-πρόνοιας», η ''καθολική ανάπτυξη'' της δύσης, πόσο μάλλον η «αειφόρος», με την ταυτόχρονη «παραγωγή» θέσεων εργασίας, φαίνεται να αποτελεί παρελθόν – με αποτέλεσμα να μην αρκεί πλέον η ως άνω «συγκράτηση» των δημοσίων ελλειμμάτων.
Τα ελλείμματα, «εκβάλλοντας» προσθετικά στο δημόσιο χρέος, το οποίο δεν είναι δυνατόν πια να περιορίζεται μέσω της μεθόδου της ιδιωτικοποίησης των κρατικών εταιρειών, αφού παραμένουν ελάχιστες πλέον στην ιδιοκτησία των δυτικών χωρών (κυρίως στις Η.Π.Α. και στη Μ. Βρετανία), δημιουργούν ένα τεράστιο πρόβλημα – ειδικά σε εκείνα τα κράτη, τα οποία θεωρούνται υπερχρεωμένα. Πόσο μάλλον όταν είναι πλέον εμφανές ότι, οι «αποκρατικοποιήσεις» των κοινωφελών εταιρειών ήταν λανθασμένες ενέργειες οι οποίες, αφενός μεν συνέβαλλαν τα μέγιστα στην άνοδο της οικονομικής εξουσίας (Ολιγοπώλια), αφετέρου δε στην οικονομική εξαθλίωση μεγάλων κοινωνικών ομάδων.
Είναι λοιπόν εμφανές πια σε όλους, ειδικά στις «αγορές», το ότι πάρα πολλά κράτη έχουν «εγκλωβιστεί» στην παγίδα του χρέους, από την οποία πολύ δύσκολα μπορούν να ξεφύγουν – σε κάθε περίπτωση, όχι με τη βοήθεια της ανάπτυξης, της συνεχούς αύξησης δηλαδή του ΑΕΠ τους.
Επομένως, τόσο η διατήρηση, πόσο μάλλον η καλυτέρευση του βιοτικού επιπέδου των Πολιτών τους, δεν φαίνεται να αποτελεί μία ρεαλιστική προοπτική για τις περισσότερες από αυτές.
Εάν δε αυξηθούν τα βασικά επιτόκια εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών (κάτι που ενδεχομένως θα συμβεί στο μέλλον, με στόχο τη συγκράτηση του πληθωρισμού από τις τεράστιες ποσότητες χρημάτων που έχουν διοχετευθεί στις αγορές για την αντιμετώπιση της κρίσης), η κατάσταση θα γίνει εκρηκτική.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΔΙΑΦΥΓΗΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΧΡΕΟΥΣ
Οφείλουμε ίσως να επισημάνουμε εδώ πως για τους «επαγγελματίες απαισιόδοξους», η κατάληξη της υπερχρέωσης της δύσης φαίνεται προ πολλού δεδομένη. Πολλοί είναι εκείνοι που προβλέπουν λοιπόν, στο απώτερο μέλλον, τη «μεγάλη έκρηξη»: τη νομισματική μεταρρύθμιση στην Ευρώπη. Σε κάποια στιγμή, σύμφωνα με τους ίδιους, θα επικρατήσει το τρομακτικό αυτό σενάριο, οπότε θα αντικατασταθεί το EURO (με το NEURO;) – με ένα νέο ευρώ δηλαδή, ενδεχομένως με αξία ανταλλαγής Χ:1, με βάση την οποία (Χ) θα μπορούσε να αποσβεσθεί «τεχνικά» το συντριπτικό μέρος των δημοσίων χρεών. Η διαδικασία αυτή φυσικά, θα στερούσε σημαντικό μέρος της ιδιοκτησίας των Πολιτών, όπως και η προηγούμενη (20% εισφορά επί των περιουσιακών στοιχείων).
Η δεύτερη αυτή «μέθοδος» εξόφλησης των χρεών, η «νομισματική μεταρρύθμιση» δηλαδή, θεωρείται μάλλον εξωπραγματική και μη ρεαλιστική σήμερα στην Ευρώπη (ίσως όχι στις Η.Π.Α. που ήδη τύπωσε χρήμα παρόλες τις απαγορεύσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας ή στην Ελλάδα, εάν «εγκατέλειπε» την Ευρωζώνη), παρά το ότι υπάρχει το ιστορικό παράδειγμα της Γερμανίας, τον Ιούνιο του 1948 λίγο καιρό μετά τον πόλεμο...
Εκείνη την εποχή, το απόγευμα μίας Παρασκευής, ανακοινώθηκε η αντικατάσταση του επίσημου νομίσματος με το ΓΜ (DM), εν πρώτοις σε αναλογία 10:1, ενώ δόθηκαν «προκαταβολικά (αργότερα ανταλλάχθηκαν υποχρεωτικά με 400 παλιά μάρκα), περίπου 40 ΓΜ σε κάθε άτομο.
Εκείνη την Κυριακή, αφού είχε οργανωθεί προηγουμένως, μυστικά φυσικά, το σχέδιο «Bird dog», 23.000 χαρτοκιβώτια με τα νέα χαρτονομίσματα, τα οποία είχαν τυπωθεί στις Η.Π.Α. μεταφέρθηκαν με καράβι στη Γερμανία και τοποθετήθηκαν με 8 ειδικούς συρμούς στο υπόγειο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας, από την οποία διαμοιράσθηκαν στις υπόλοιπες.
Τότε βέβαια το δημόσιο χρέος της Γερμανίας ήταν 770% του ΑΕΠ της (αν και το μεγαλύτερο μέρος του «αναδιαρθρώθηκε»), ενώ οι συναλλαγές διενεργούνταν κυρίως με τσιγάρα - αφού τα χαρτονομίσματα είχαν χάσει εντελώς την αξία τους.
Ολοκληρώνοντας, εάν
(α) το κράτος δεν μπορεί να ελέγξει και να επιβάλλει εισφορά στις καταθέσεις, στα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία των κατοίκων του (πρώτη «λύση»), (και δεν εννοώ πανηγύρια με ημιυπαίθριους και σπίτια των 120-150 άντε 200 τετραγωνικών)
(β) δεν έχει τη δυνατότητα μίας νομισματικής μεταρρύθμισης (δεύτερη «λύση»),
(γ) είναι αδύνατον να προβεί σε μείωση του χρέους (haircut, κατά το ιστορικό παράδειγμα της Γερμανίας), αποφεύγοντας ταυτόχρονα την «ελεγχόμενη πτώχευση» (δηλαδή, τη διοίκηση του από σύνδικο, με κατάσχεση των περιουσιακών του στοιχείων για την εξόφληση των χρεών του),
(δ) δεν μπορεί να αυξήσει τους φόρους, χωρίς να οδηγηθεί σε μία επικίνδυνη ύφεση, (κατι που έχει συμβεί ήδη) ενώ
(ε) παραμένει με έλλειμμα,
(στ) έχει υψηλό δημόσιο χρέος και
(ζ) επιβαρύνεται με επιτόκια ανώτερα του ρυθμού ανάπτυξης,
ποιοί άλλοι τρόποι απομένουν για την εξόφληση του χρέους του;
Αρκεί απλά η «επιμήκυνση» να μας κάνει να χαμογελάσουμε;
Προφανώς ο πληθωρισμός – ουσιαστικά ένα είδος νομισματικής μεταρρύθμισης, σε αργή κίνηση, δημιουργεί ένα περιβάλλον πολύ πιο άδικο για τις ασθενέστερες εισοδηματικές τάξεις.
Είναι όμως κάτι τέτοιο εφικτό για μία χώρα της ζώνης του Ευρώ, ειδικά για την Ελλάδα, εάν δεν προϋπάρχει τουλάχιστον η δημοσιονομική ένωση της Ευρωζώνης;
Μπορεί να λειτουργήσει επί πλέον σε έναν «φορολογικό πληθωρισμό» της τάξης του 7% (πληθωρισμός λόγω της επιβολής φορολογικών μέτρων).
Με μία εμφανώς «ελλιπή» καταναλωτική συνείδηση, με τη μείωση των αμοιβών των εργαζομένων, με την ανεργία και με την ύφεση ύψους -4%, που έχουν δημιουργήσει ήδη ένα «εκρηκτικό μίγμα» τεραστίων διαστάσεων σε μία Οικονομία τόσο εύθραυστη σαν την δική μας;
«Σίγουρα όχι», θα ήταν η αυθόρμητη απάντηση μας.
Και τί μας περιμένει στο κοντινό μέλλον; Δεδομένου πως για να σωθούμε χρειάζεται και να το θέλουμε κιόλας...
Και οι πράξεις μας μάλλον δείχνουν το αντίθετο....
Θοδωρής Τσέλας
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου